TEATR W NOWEJ HUCIE

Teatr w Nowej Hucie to pierwsze wydawnictwo prezentujące historię życia teatralnego w Nowej Hucie od lat 50. XX w; kiedy nie istniała tam zawodowa scena teatralna, po czasy współczesne. Towarzyszy ono wystawie Teatr w Nowej Hucie, która została podzielona na dwie części – monograficzną (oddział MHK Dzieje Nowej Huty) oraz teatrologiczną, skupioną na dorobku Krystyny Skuszanki, Jerzego Krasowskiego i Józefa Szajny (oddział MHK Kamienica Hipolitów). Publikacja Teatr w Nowej Hucie zawiera teksty krytycznoteatralne, popularnonaukowe oraz anegdotyczno-wspomnieniowe. Barwnie napisane i bogato ilustrowane są istotnym wkładem w opracowanie historii życia teatralnego w Nowej Hucie. Dużym walorem wydawnictwa są także ilustrowane noty katalogowe poświęcone najciekawszym obiektom prezentowanym na wystawie.

Tekst Marii Wąchały-Skindzier o życiu teatralnym w Nowej Hucie skupia się na problematyce rozwoju i znaczenia teatru w mieście socjalistycznym od lat 50. XX w. do upadku systemu komunistycznego w Polsce w 1989 roku. Zostały tutaj uwzględnione, oprócz historii Teatru Ludowego, także sceny amatorskie: Młoda Gwardia, teatr Nurt oraz teatry dla dzieci (Widzimisię i ABC). Dużo miejsca poświęcono eksperymentalnym młodzieżowym zespołom PAKT i PULS oraz teatrowi religijnemu.

Artykuły poświęcone Teatrowi Ludowemu poświęcają wiele uwagi początkom działalności tej sceny. Cykl ten otwiera tekst prof. Dariusza Kosińskiego poświęcony jest koncepcji teatru w Nowej Hucie wypracowanej przez pierwszą dyrektor Teatru Ludowego, Krystynę Skuszankę i jej dwójkę współpracowników – reżysera i prywatnie jej męża Jerzego Krasowskiego oraz scenografa Józefa Szajnę. Artykuł omawia fenomen działalności artystów, którzy zaproponowali teatr ambitny i awangardowy w mieście robotniczym z dopiero kształtującą się publicznością. Tekst jest także próbą odpowiedzi na pytanie o cel i znaczenie krytyki, jaka spotkała trójkę wymienionych twórców pod koniec lat 50. XX w.

Artykuł Kariny Janik, prezentujący dorobek artystyczny Józefa Szajny, odsłania oryginalny pomysł artysty na twórczość teatralną w zakresie scenografii i reżyserii.

Tekst Maryny Klotzer przytacza anegdoty o artystach tworzących w Teatrze Ludowym od roku 1955 po lata współczesne. Wiele tu humoru i nostalgii, a także zakulisowej wiedzy niedostępnej specjalistom.

Ostatnim tekstem z tej grupy jest artykuł dr Kingi Gajdy poświęcony edukacyjnej działalności Teatru Ludowego, ze szczegółowym omówieniem terapii poprzez sztukę i pedagogiki serca stosowanych przez dyrektora teatru Jerzego Fedorowicza i Inkę Dowlasz we współpracy z nowohucką młodzieżą po roku 1989.

Ostatni tekst w wydawnictwie dotyczy wydarzeń z początku XXI w. Napisany przez Małgorzatę Szydłowską, scenografkę i współtwórczynię teatru Łaźnia Nowa stanowi refleksję nad wydarzeniami związanymi z przeniesieniem Łaźni do Nowej Huty. Opisane zostały w nim też teatralne projekty społeczne z udziałem mieszkańców Nowej Huty, jakie Małgorzata Szydłowska realizuje wespół z mężem Bartoszem – dyrektorem Łaźni Nowej.

Wydawnictwo zawiera ponad 100 ilustracji przedstawiających obiekty scenograficzne i kostiumy, a także dokumentujących architekturę i życie teatralne w Nowej Hucie od lat 50 XX w. po czasy współczesne.

[Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2013]