PAMIĘTNIKI

Wstępem opatrzył - Stefan Meller.

* * * * * * *

Marie-Jeanne Roland, z domu Philipon (1754-1793) urodziła się i wychowała w środowisku drobnomieszczańskim; działalność w stronnictwie żyrondystów rozpoczęła u boku męża, szlachcica Jean Roland de la Platiere. Dzięki nieprzeciętnej inteligencji, talentom polemicznym i ambicji zdobyła ogromny wpływ na politykę Żyrondy, którą w pewnej mierze inspirowała. Po klęsce żyrondystów w rozgrywkach ze zwolennikami Góry została wtrącona do więzienia i skazana na śmierć.

Pamiętniki konfidencjonalne pani Roland ukazują wcześniejszy okres jej życia, zanim jeszcze stała się jedną z najwybitniejszych – w dobie Rewolucji Francuskiej – postaci kobiecych, znaną dziś z encyklopedii i podręczników historii, z wielu osiemnastowiecznych relacji, z literatury pamiętnikarskiej i eseistycznej. Czytelnicy otrzymają więc jej wspomnienia z dzieciństwa i młodości, kiedy – poddawana surowym regułom "edukacji burżuazyjnej" – panna Philipon, córka paryskiego grawera, uczy się obserwować i myśleć samodzielnie pod wpływem lektury "zakazanych" postępowych książek i publikacji.

[Czytelnik, 1976]