GDZIE INDZIEJ

Teksty zebrane w Gdzie indziej są kameralne (niektóre z nich zajmują ledwie jedną stronę!), zakorzenione w codzienności; oparte często na dialogu, niepozornych rozmowach. Autorkę i jej bohaterów (będących często tego samego pochodzenia, co Grace Paley) cechuje subtelny humor, ciepła ironia – jak inaczej określić można opowiadanie, w którym żydowskie dziecko, ku zakłopotaniu rodziców, bierze udział w bożonarodzeniowej szopce, czy to, w którym Żydowi o rasistowskich poglądach rodzi się ciemnoskóry wnuk? Przewrotność losu ubrana w dynamiczne, błyskotliwe dialogi – prozę Paley czyta się naprawdę doskonale. Opowiadania mają jednak słodko-gorzki smak. Ich lekka forma i pogodny wydźwięk kontrastują z niespełnieniem bohaterów, piętnem, jakie – zdaje się – wisi nad częścią z nich. Bohaterowie Paley nie są ludźmi sukcesu, zmagają się z codziennością, nie odnajdują się w związkach, nie potrafią dobrze odegrać ról, jakich oczekuje od nich społeczeństwo. Ich życie przypomina niekiedy walkę o każdy dzień – walkę mało dramatyczną, bo dotyczy przecież ludzi żyjących w bezpiecznych czasach i miejscu, ale, może właśnie przez to, poruszającą.

Cichym bohaterem opowiadań Paley jest także Nowy Jork. Śledząc losy bohaterów wędrujemy po ich mieście – odartym ze splendoru, wizerunku powielanego w kulturze masowej; po Nowym Jorku, w którym każde miejsce nosi ślad bohaterów Paley, ma dla nich osobiste znaczenie. "Nie miałyśmy niczego oprócz pieskich dni, kiepskich facetów, ciągłego braku pieniędzy, długów i karaluchów, a w niedzielę nic lepszego do roboty jak zabranie dzieci do Central Parku i wiosłowanie po tym plugawym jeziorze. (...) Objechałyśmy z dziećmi w wózkach każdy zakichany kamień w Central Parku." – mówi Faith, bohaterka opowiadania Życie. Grace Paley przygląda się jej i reszcie swoich bohaterów jakby przez lupę, kontrastuje zgiełk wielkiego miasta z ich prostymi, mało spektakularnymi losami – i uwiecznia to w opowiadaniach błyskotliwych, z charakterem, trochę zabawnych, a trochę smutnych – naprawdę urzekających. Opowiadania składające się na wydany w Polsce Gdzie indziej pochodzą z tomów: "The Little Disturbances of Man: Stories of Men and Women at Love", "Enormous Changes at the Last Minute", "Later the Same Day", i "Long Walks and Intimate Talks".

[lubimyczytac.pl]