BALTAZAR I BLIMUNDA

Jose Saramago - jeden z najbardziej poczytnych portugalskich pisarzy współczesnych, którego dzieła ukazały się w dwudziestu pięciu językach. W Polsce dotychczas znany tylko ze swojej ostatniej książki, Ewangelii według Jezusa Chrystusa (Poznań 1993). Baltazar i Blimunda, powieść nagrodzona prestiżową nagrodą portugalskiego PEN Clubu oraz Nagrodą Literacką Miasta Lizbony, przyniosła autorowi jako pierwsza szeroki rozgłos międzynarodowy.

Niedorozwinięty Don Joao V, władca królestwa portugalskiego u progu XVIII stulecia, za dnia bawi się zabawkami, a noce spędza na igraszkach z potulnymi zakonnicami. Król żarliwie pragnie męskiego potomka, którego Opatrzność uparcie mu odmawia. Ślubuje zatem, że jeśli małżonka-królowa obdarzy go wreszcie synem, na koszt korony wzniesie wspaniały klasztor. Za oknami pałacu płoną na stosach heretycy: trwa morderczy czas inkwizycji. Wkrótce, gdy królowa zachodzi w ciążę, rozpoczyna się mobilizacja pięćdziesięciu tysięcy niewolników potrzebnych do budowy klasztoru. Tymczasem gdzieś na uboczu pewien ksiądz-heretyk realizuje odmienne marzenie: konstruuje "wielkiego ptaka – Passarole", maszynę do latania, która, napędzana siłą ludzkiej woli, ma go przenieść z ponurej krainy do innego, bardziej szczęśliwego świata. Dzielni jego pomagierzy to Baltazar, żołnierz pozbawiony jednej ręki, i olśniewająca piękność Blimunda, córka deportowanej do Angoli czarownicy. Niesamowite przygody księdza i niecodziennych kochanków to nie tylko opowieść o determinacji ludzkiej oraz czarodziejska bajka o miłości, to również – jak odnotował krytyk - "objawienie heroldów wolności i wolności samej na chwilę przed ich prawdziwymi narodzinami w historii".

[Plus, 1993]