PAMIĘTNIK ZNALEZIONY W WANNIE

Stanisław Lem to jeden z największych w historii gatunku pisarzy science fiction, jej odnowiciel, innowator i zarazem klasyk. Fantastyka naukowa przyniosła mu światową sławę i popularność, ale dopiero równoległa do niej twórczość eseistyczna pozwala docenić rozległość horyzontów pisarza i oryginalność jego filozoficznych poglądów na świat, człowieka, a także konsekwencje ludzkich odkryć i wynalazków. Wyobraźnia Lema działa bowiem dwutorowo, co czyni zeń w tej samej mierze twórcę fantastycznych światów i emocjonujących fabuł, co myśliciela zaangażowanego w równie pasjonujący dramat poznania i przebudowy środowiska człowieka. Obie te przygody oświetlają i dopełniają się wzajem, pozwalając czytelnikowi śledzić swe wzajemne uwarunkowania na przestrzeni kilkudziesięciu tomów niezwykłych "Dzieł" tego pisarza.

Pamiętnik znaleziony w wannie to jedna z najbardziej zagadkowych książek Lema. Z pozoru zabawna satyra na przeżarty wiarołomstwem świat nowoczesnego wywiadu, w rzeczywistości jest tekstem - jak wszystkie w świecie szpiegów - szyfrowanym. Uważny czytelnik odkryje tu krytykę totalitarnego państwa, ale też paraboliczną przypowieść o sytuacji człowieka zagubionego w kosmosie znaków, które dlań produkuje społeczeństwo, kultura, literatura, świat fizyczny i biologia.

I tak groteska i drwina przemieniają się niepostrzeżenie - w filozofię.

[Wydawnictwo Literackie, 2000]