JAKA JESTEŚ WARSZAWO? [Varsaviana]

Niniejsza książka przynosi pokłosie ankiety ogłoszonej w "Życiu Warszawy" 24-26 grudnia 1968 r. pt. "Jaka jesteś, Warszawo?". Redakcja otrzymała prawie 1400 odpowiedzi, w tym ponad 1000 z Warszawy.

Wśród odpowiadających na pierwszy plan wysunęli się literaci, publicyści, naukowcy, dużą grupę stanowią ludzie związani z odbudową stolicy, wiele jednak znalazło się odpowiedzi zwykłych czytelników pisma. Pewna część odpowiedzi była publikowana w "Życiu Warszawy" jeszcze przed zamknięciem ankiety. Pod względem statystycznym ankieta nie przyniosła materiałów reprezentatywnych, ale wykazała, że wszyscy jej uczestnicy czują się silnie związani z miastem, wykazują dużą świadomość historyczną, o czym świadczy powszechne akceptowanie bohaterów stolicy i uznanie za ważne tych samych wydarzeń historycznych.

Ankieta potwierdziła znaną prawdę, że Warszawa w świadomości powszechnej jest wielkim symbolem narodowym. W okresach krytycznych cały naród patrzy na Warszawę i oczekuje wzoru do naśladowania. Spełniając tę rolę stała się Warszawa miastem bohaterskim, ale jak żadne inne miasto na świecie płaci za zaszczyt stołeczności hojną daniną krwi swych mieszkańców.

Wyniki ankiety zostały opracowane przez specjalistów. Studia te stanowią pierwszą część książki. Pewnego rodzaju podsumowaniem ankiety jest wstęp St. Nowakowskiego. W części drugiej zamieszczono wybór prawie stu odpowiedzi ankietowych.

[PIW, 1972]